Svik og prettir

Stjórnarflokkarnir ættu að einbeita sér að því að koma lögum um stjórnlagaþing í gegnum þingið í stað þess að kasta inn frumvarpi um grundvallarbreytingu kosningalaga inn í þingið korter í kosningar.   Það var samið um að stjórnlagaþingi verði komið á og verkefni þess eru m.a. að fara yfir kosningalög og kjördæmaskipan.   

Ástæða þess að framsóknarmenn vilja stjórnlagaþing er að stjórnmálamennirnir hafa reynst ófærir um að endurskoða stjórnarskránna.   Tilraunir stjórnarflokkana til að stöðva það mál eða breyta þinginu í ráðgefandi þing eru svik og prettir.  En kannski var ekki við öðru að búast frá varðhundum kerfisins.

Von á frumvarpi um kosningalög

Svik VG ?

Ég trúi því ekki fyrr en ég tek á því að VG ætli að svíkja samkomulag sem gert var þegar Framsóknarmenn lýstu því yfir að þeir verðu ríkisstjórn VG og Samfylkingarinnar falli.   

Forsjárhyggja VG og Samfylkingar er svo sterk að þeir gera allt til að koma í veg fyrir lýðræðislega umræðu um stjórnarskránna á stjórnlagaþingi.   Það eru dregnar fram ýmsar afsakanir og að lesa það nú í Smugunni að aðkoma stjórnmálamanna sé notuð sem afsökun fyrir því að samþykkja ekki stjórnlagaþing er afbökun á staðreyndum.

Frumvarp Framsóknarmanna gerir einmitt ráð fyrir því að stjórnmálamenn komi ekki að stjórnlagaþingi og ástæðan er að þeim hefur ekki tekist að ná samkomulagi um endurskoðun stjórnarskrár. 

Þeir flokkar sem nú virðast ætla að svíkja samkomulagið standa þannig í vegi fyrir nauðsynlegum umbótum á stjórnkerfinu.  Þeir eru varðhundar kerfisins þrátt fyrir að gefa annað í skyn.

Er glóra í þessu ?

Hvernig dettur mönnum í hug að mæla gjaldeyrisvaraforða í krónum?   Gjaldeyrisvaraforði er lager af peningum í erlendri mynt.  Lagerinn hvorki stækkar eða minnkar þó krónan veikist eða styrkist.  Krónan er engin mælikvarði á gjaldeyrisvarasjóðinn.   Þetta er svipuð hundalógík eins og að mæla vegalengdina frá A til B í skrefum.  Það fer eftir því hver skrefar hvað skrefin eru mörg en vegalengdin er reyndar alltaf sú sama.

Er nema furða þegar greiningardeildir og Seðlabanki beita sjálfa sig svona blekkingum að illa hafi farið ?

Gjaldeyrisforði minnkar vegna styrkingar krónu

Bullukollur

Er ekki komin tími á þennan forseta, hann er búinn að eyðileggja embættið á einhverju ego-trippi.

Svakalegt að fá þetta í andlitið núna

Stjórnlagaþing

Nú er frumvarp framsóknarmanna um stjórnlagaþing komið fram.   Í frumvarpinu koma fram hugmyndir okkar í Framsóknarflokknum um það hvernig leikir og lærðir koma saman á þingi til að setja þjóðinni nýja stjórnarskrá.  Nýjar leikreglur til að byggja á nýtt og réttlátara Ísland.

Rauði þráðurinn í hugmyndinni er að það veljist einstaklingar í krafti kunnáttu, þekkingar og hugmynda á þingið sem ræði og móti nýja stjórnarskrá fyrir Lýðveldið Ísland.    Stjórnlagaþing á að vera sjálfstætt og óháð flokkapólitík eins og við þekkjum hana í dag.    Hagsmunir þjóðarinnar eiga að vera í fyrirrúmi en ekki hagsmunir einstaklinga að flokka.

Þingið á að semja stjórnarskrárfrumvarp sem þjóðin tekur svo afstöðu til.   Í tímans rás hafa verið gerðar breytingar á stjórnarskrá þar sem leitast hefur verið við að skapa sem breiðasta sátt.   Sú afstaða að stjórnarskránni eigi ekki að breyta nema um það náist sátt hefur leitt til þess að einstakir stjórnmálaflokkar hafa náð að koma í veg fyrir breytingar.  

Samfélagið hefur breyst hratt á undanförnum árum en stjórnarskráin hefur ekki fylgt þeim breytingum og tilfellum þar sem deilt er um túlkun hennar fer stöðugt fjölgandi.   Það er því full þörf á breytingum eða jafnvel nýrri stjórnarskrá með nýjum leikreglum fyrir samfélagið.  Þannig hljóðar kall tímans.   Því kalli svörum við framsóknarmenn með þessu frumvarpi.  

Við settum stjórnlagaþing sem skilyrði fyrir því að verja minnihlutastjórn VG og Samfylkingar falli. Innan úr ríkisstjórn og þingflokkum þessara flokka heyrast nú raddir um að setja ekki ákvæði í stjórnarskrá um stjórnlagaþing og rétt þess til að breyta og setja nýja stjórnarskrá.  Hugmyndin virðist vera að stjórnlagaþing eigi einungis að vera ráðgefandi  þing en að Alþingi taki síðan hugmyndir þingsins fyrir.   Það er ekki svar við kalli þjóðarinnar það er hagsmunagæsla stjórnmálaflokka sem telja sig betur til þess fallna að hafa vit fyrir þjóðinni en þjóðina sjálfa.

Stöndum vörð um stjórnlagaþing þjóðarinnar.

Ríkissjóður á yfir 500 milljarða útistandandi í ógreiddum sköttum.

Ríkissjóður hefur lánað launþegum landsins skatta af lífeyrisgreiðslum áratugi fram í tímann.  Með einfaldri kerfisbreytingu og samningum við lífeyrissjóðina má innheimta þessa skatta á næstu árum og þannig koma í veg fyrir hallarekstur og skuldastöfnum ríkissjóðs.

Með því að innheimta strax skatt af lífeyrisgreiðslum í stað þess að innheimta hann þegar lífeyrir er greiddur út fær ríkissjóður tekjurnar strax.   Síðan þyrfti að ganga til samninga við lífeyrissjóðina um að þeir greiddu þá skatta sem liggja í í sjóðunum í dag.

Fyrir launþega mun þetta þýða að mótframlag þeirra yrði skattlagt strax en það þýðir 37% skatt á 4% af launum.   Ó móti kemur að þegar launþegarnir fá greiddan lífeyri í framtíðinni borga þeir eingöngu fjármagnstekjuskatt af ávöxtun lífeyrisins í stað þess að greiða fullan tekjuskatt eins og þeir gera í dag.

Í lífeyrissjóðunum eru um 1600 milljarðar í dag og gera má ráð fyrir því að allt að þriðjungur af þeim fjármunum séu skattar sem ríkissjóður hefur lánað væntanlegum lífeyrisþegum og ekki koma til greiðslu fyrr en þeir fara á lífeyri.  Eins og staðan í þjóðarbúinu er í dag eru þessir fjármunir miklu betur komnir í ríkissjóði til að koma í veg fyrir skuldasöfnun og vaxtagreiðslur í stað þess að liggja hjá lífeyrissjóðunum.

Mikilvægt er að ganga til samninga við lífeyrissjóðina um að þeir leysi þessa fjármuni á næstu árum og greiði til ríkissjóðs.  Þetta verður að gerast yfir  nokkur ár til þess að ekki komi til óæskilegra áhrifa á markaði með verðbréf s.s skuldabréf og hlutabréf. 

Hagfræðingar eru ágætir til að spá fyrir um þróun og áhrif aðgerða á markaði en það á ekki að leita að lausnum á vandamálum samtímans í hagfræðikenningum og módelum heldur úti í samfélaginu.

Persónukjör

Nú boðar ný ríkisstjórn breytingar á kosningalögum til þess að auka persónukjör við komandi Alþingiskosningar.   Í gildandi lögum er gert ráð fyrir því að kjósendur geti hafnað frambjóðanda með því að strika yfir nafn hans á kjörseðli.   Reglum um útstrikanir hefur verið breytt nokkrum sinnum og hringlað með þær fram og til baka.

Núverandi reglur er rýmri og áhrif kjósenda meiri en þau hafa verið áður.  Samt er á þessu fyrirkomulagi ákveðinn stór galli að mínu mati.   Það er neikvæð aðgerð að hafna einhverjum með því að strika hann út og ekki víst að kjósandi hafi mikinn áhuga á að færa næsta mann upp í sætið.  Útstrikanir hafa því takmörkuð áhrif á lista og hafa ekki nýst kjósendum til að hafa áhrif að skapa flokksræðinu aðhald.

Ég tel því mikilvægt að þegar kosningalögum er breytt verði leitast við að tryggja kjósendum raunveruleg áhrif um röð á lista.   Það verður að mínu mati best gert með óröðuðum listum þar sem kjósendur ákveða röðina í kosningunum.  Þetta má gera með því að kjósendur raði frambjóðendum þess lista sem þeir kjósa, eða með því að kjósendur velji bara t.d. einn, tvo eða þrjá frambjóðendur með því að merkja X við nafn þeirra.   Síðan má velta fyrir sér útfærslum þar sem kjósendur kjósa einn flokk en geta haft áhrif á röð frambjóðenda hjá fleiri flokkum.

Þetta þarf að ræða strax, áður en menn fara í uppstillingar, forvöl eða prófkjör hjá flokkunum þannig að leikreglurnar séu þekktar.   Óraðaðir listar gera jú uppstillingar og prófkjör óþörf og því mikilvægt að ríkisstjórnin leggi spilin strax á borðið og geri grein fyrir hugmyndum sínum.

Öll töf verður til þess að gera breytingar tortryggilegar og menn fara að spyrja sig um tilgang og eðli breytinganna og hverjir hagnast og hverjir tapa á þeim.   Persónukjör á að vera fyrir kjósendur og til að draga úr flokksræði.

allt í plati stefna Samfylkingarinnar

Nú hefur Samfylkingin farið í gegnum tvennar stjórnarmyndunarviðræður á innan við tveimur árum.  Jafnframt hefur formaður hennar lýst því yfir að fyrrverandi stjórn var sjálfhætt ef ekki yrði gengið til viðræðna um aðild að Evrópusambandinu.

Ekki virðist neinn áhugi á að fylgja málinu eftir, sennilega er þetta línan frá auglýsingastofunni.  Draga málið á langinn til að geta notað það í einum eða tvennum kosningum í viðbót.  Það er verið að blekkja almenning til fylgilags við flokkinn (kosningabandalagið) en það stendur ekki til að standa við stóru orðin. 

Ef að alvara fylgdi máli væri gert ráð fyrir fernum breytingum á stjórnarskrá þ.e að gerð verði breyting á 21. greininni til að heimila framsal valds í samningum við yfirþjóðlegar stofnanir.  Það stendur ekki til og bíður þá næstu endurskoðunar á stjórnarskrá sem verður vonandi þá á stjórnlagaþingi.  Aðildarumsókn getur því ekki verið á dagsskrá fyrr en í fyrsta lagi sumarið 2010.

Kannski er hér um afleik að ræða í stjórnarmyndunarviðræðum, og þá hlýtur það að vera leiðrétt þegar stjórnarskrárbreytingar verða ræddar á þinginu næstu vikur.   

Hér að neðan er hugmynd framsóknarmanna að breytingum á 21. greininni sem nauðsynlegar eru til að hægt sé að sækja um og semja um aðild.

Við 21. gr. stjórnarskrárinnar bætist:

2. „ Heimilt er í því skyni að ná markmiðum um aukna samvinnu milli þjóða og
sameiginlega réttarskipan með öðrum ríkjum eða til þess að tryggja alþjóðlegan frið
og öryggi að framselja skilgreinda hluta valdheimilda, sem handhafar ríkisvalds fara
með samkvæmt stjórnarskránni, í hendur yfirþjóðlegra stofnana sem Ísland á eða fær
aðild að með samningi. Slíkt framsal getur þó ekki tekið til heimilda til þess að
breyta stjórnarskrá þessari.
3.        Framsal samkvæmt 1. mgr. skal ákveðið með lögum þannig að a.m.k. 3/4
þingmanna greiði slíku lagafrumvarpi atkvæði sitt. Náist slíkur aukinn meirihluti
ekki en einfaldur meirihluti þingmanna greiðir slíkri tillögu þó atkvæði sitt má í
kjölfarið bera tillöguna óbreytta undir bindandi þjóðaratkvæði til samþykktar eða
synjunar þar sem einfaldur meirihluti kjósenda ræður úrslitum.
4.        Framsal slíkra valdheimilda er ávallt afturkræft eftir sömu reglum og
greinir í 2. mgr.
5.        Ákvæði þessarar greinar eiga ekki við um þátttöku Íslands í
alþjóðastofnunum sem taka ákvarðanir sem einungis hafa þjóðréttarlega þýðingu
gagnvart Íslandi. “ 

 

Ólína Þorvarðardóttir er ólæs

Framsóknarflokkurinn hefur aldrei lofað ríkisstjórn Samfylkingar og VG hlutleysi.  Framsóknarflokkurinn þarf að styðja ríkisstjórnina til að hún komi málum í geng.  Hlutleysi eitt og sér dugar ekki.   Þetta vita allir sem fylgjast með pólitík.   Ólína fabúlerar og gerir framsóknarmönnum um skoðanir kastljósi án þess að vera læs á stöðuna.   Framsóknarflokkurinn gefur ekki VG og Samfylkingu óútfylltan undirritaðan tékka á ríkissjóð.   Það væri fullkomið ábyrgðarleysi og íhald og Samfylking sýndu það við fjárlagagerð 2007 að þeir kunna ekkert með fjármuni að fara og lögðu þar grunn að slæmri stöðu ríkissjóðs þrátt fyrir aðvaranir.

Ólína verður að sætta þig við það við treystum þessum flokkum ekki og höfum til þess margar ástæður..  

XB.

ps:  Helgi Seljan fyrrum kosningastjóri Samfylkingarinnar kaus að misnota ríkisfjölmiðil til þess að ræða framsóknarflokkinn án þess að rödd flokksins væri til staðar.   Er ekki kominn tími á að gefa Helga frí ?   Sáttmáli íhalds og krata um helmingaskipi á fréttastofu og í kastljósi hlýtur að vera runninn sitt skeið og komin tími á vandaða hlutlausa umfjöllun.   Það er kominn tími til að loka Bláskjá og opna ríkissjónvarpið aftur.

 

Stjórnarskrárbreytingar

Eins og staðan í stjórnarmyndunarviðræðum er núna lítur út fyrir að eitt af verkefnum nýrrar ríkisstjórnar verði að beita sér fyrir breytingum á stjórnarskrá.   Þar tel ég að þurfi að huga að þremur atriðum í fyrstu atrennu en að aðrar breytingar bíði stjórnlagaþings sem endurskoði stjórnarskrá, kosningalög og jafnvel lög um stjórnarráð, ráðningar opinberra starfsmanna og fleiri atriði.

Í stjórnarskrá þarf að setja inn ákvæði um framsal valdheimilda sem gæti verið á eftirfarandi hátt:

Við 21. gr. stjórnarskrárinnar bætist:

2.        „ Heimilt er í því skyni að ná markmiðum um aukna samvinnu milli þjóða og
sameiginlega réttarskipan með öðrum ríkjum eða til þess að tryggja alþjóðlegan frið
og öryggi að framselja skilgreinda hluta valdheimilda, sem handhafar ríkisvalds fara
með samkvæmt stjórnarskránni, í hendur yfirþjóðlegra stofnana sem Ísland á eða fær
aðild að með samningi. Slíkt framsal getur þó ekki tekið til heimilda til þess að
breyta stjórnarskrá þessari.
3.        Framsal samkvæmt 1. mgr. skal ákveðið með lögum þannig að a.m.k. 3/4
þingmanna greiði slíku lagafrumvarpi atkvæði sitt. Náist slíkur aukinn meirihluti
ekki en einfaldur meirihluti þingmanna greiðir slíkri tillögu þó atkvæði sitt má í
kjölfarið bera tillöguna óbreytta undir bindandi þjóðaratkvæði til samþykktar eða
synjunar þar sem einfaldur meirihluti kjósenda ræður úrslitum.
4.        Framsal slíkra valdheimilda er ávallt afturkræft eftir sömu reglum og
greinir í 2. mgr.
5.        Ákvæði þessarar greinar eiga ekki við um þátttöku Íslands í
alþjóðastofnunum sem taka ákvarðanir sem einungis hafa þjóðréttarlega þýðingu
gagnvart Íslandi. “

Jafnframt þarf að bæta inn ákvæðum um stjórnlagaþing og að stjórnlagaþing hafi heimild til að breyta stjórnarskrá eða setja þjóðinni nýja stjórnarskrá.    Allt tal um stjórnlagaþing án þess að setja um það ákvæði í stjórnarskrá leiðir til þess að væntanlegar breytingar bíða eftir kosningum til Alþingis sem gætu orðið 2013.    Tryggja þarf stöðu stjórnlagaþings og að það sé löggildur vettvangur til að ræða og ger  stjórnarskrárbreytingar en ekki ráðgefandi vettvangur sem sendir erindi til Alþingis.   Það er marklaust ef Alþingismenn ætla svo að sitja og velja og hafna úr tillögum stjórnlagaþings.

Að lokum er mikilvægt að tryggja stöðu auðlinda í þjóðareigu í stjórnarskrá áður en gengið er til viðræðna við ESB um aðild Íslands.   Það styrkir samningsstöðu okkar og er leið til að skapa sátt um aðildarviðræður.   

Framsóknarmenn hafa flutt tillögur að nauðsynlegri breytingu til að tryggja stöðu auðlindanna og í stjórnarskránni og við eigum fullmótaðar tillögur um breytingar vegna framsals valdheimilda eins og sjá má hér að ofan og jafnframt um stjórnlagaþing.   Mikilvægt er að ganga hreint til verks og eyða öllum vafa.   Nú dugar ekkert hálfkák.