Össur var sekur

Nú er komið fram að bresk stjórnvöld voru byrjuð að undirbúa yfirtöku Kaupþings 2 dögum fyrr en talið var áður.  Það er því ljóst að það er hvorki símaviðtal Árna (Lak Össur því til að koma sök á hann?) eða kastljósviðtal Davíðs sem fór svona fyrir brjóstið á Bretum.   Þá stendur eftir viðtal Össur Skarphéðinssonar við sjónvarp mbl. þann 6. október sem setur ferlið af stað.

Það er því Össur Skarphéðinsson sem með blaðri og athyglissíki sinni hefur stórskaðað Íslenskt efnahagslíf.

Stjórnarskrárbrot ?

Öll stærri mál er varða utanríkismál á að bera undir utanríkismálanefnd Alþingis.  Allir muna þann storm sem varð í þjóðfélaginu þegar tveir menn tóku ákvörðun um stuðning Íslands við innrásina í Írak og stór orð sem Samfylkingin hafði uppi í þeirri umræðu.

Nú hefur verið gert samkomulag við Alþjóða gjaldeyrissjóðinn IMF sem er í það minnsta í 19 töluliðum.  Þetta samkomulag hefur ekki verið kynnt þjóðinni, Alþingi eða utanríkismálanefnd og er það klárt brot á þingskaparlögum en í 24 grein laga um þingsköp segir:

" 24. gr. Utanríkismálanefnd skal vera ríkisstjórninni til ráðuneytis um meiri háttar utanríkismál enda skal ríkisstjórnin ávallt bera undir hana slík mál jafnt á þingtíma sem í þinghléum. Nefndarmenn eru bundnir þagnarskyldu um þá vitneskju sem þeir fá í nefndinni ef formaður eða ráðherra kveður svo á."

Utanríkisráðherra hefur gleymt öllum Borgarnesræðum og fögrum fyrirheitum og framkvæmir hér fáheyrt lögbrot í skjóli þingmeirihluta sem hefur engan áhuga á að leikreglum samfélagsins sé fylgt.

Hér er augljóst brot lögum og forseti Alþingis verður að taka á þessu máli og sjá til þess að farið sé að lögum.  Annars verðum við almenningur í þessu landi að ákæra utanríkisráðherra fyrir brot á lögum og fara fram á lögreglurannsókn.   Ríkisstjórn er ekki í aðstöðu til að velja eftir hvaða lögum hún fer og hvað lög eru hundsuð.

Í 21 grein stjórnarskrárinnar eða kveðið á um að forseti geri samninga við önnur ríki að undangenginni meðferð samningsins á Alþingi.  Það blasir við að lögum um þinglega meðferð þessa samnings hefur ekki verið fylgt og því getur forseti ekki samþykkt samninginn við IMF.  Ríkisstjórnin hefur því sett forsetann í þá stöðu að ef hann samþykkir samninginn brýtur hann stjórnarskránna en 21 greinin er skýr að þessu leiti og hljóðar svo:

" 21. gr. Forseti lýðveldisins gerir samninga við önnur ríki. Þó getur hann enga slíka samninga gert, ef þeir hafa í sér fólgið afsal eða kvaðir á landi eða landhelgi eða ef þeir horfa til breytinga á stjórnarhögum ríkisins, nema samþykki Alþingis komi til."

Það er ekki um það deilt í dag að 19 töluliður samningsins felur í sér breytingar á stjórnhögum þar sem samið var um stýrivaxtahækkun sem troðið var ofan í Seðlabankann og hann neyddur til að samþykkja.  Það má því efast um lögmæti stýrivaxtanna og væri því engin ástæða fyrir fólk að greiða lögboðna dráttarvexti sem taka mið af ólöglegum stýrivöxtum.   

Almenningur á að setja fyrirvara um lögmæti dráttarvaxta og einhverjir góðir menn að taka sig saman um að höfða mál til að fá þeim hnekkt fyrir dómsstólum.   Ríkisstjórnin þarf að læra að hún situr í okkur umboði og að þér er þingræði og í gildi stjórnarskrá sem ekki er hægt að stinga undir stól.   Síst af öllu á svona tímum.

 

Húsnæðisliðinn út úr vísitölunni

Núna þegar fyrirsjáanlegur er samdráttur í þjóðarframleiðslu og niðurfærsla kaupmáttar er eðlilegt að leiðrétta vísitölureikninga til samræmis við það sem viðgengst í þeim ríkjum sem við berum okkur saman við.   Með því að taka húsnæðisliðinn í núverandi mynd út úr vísitölunni afturvirkt og setja nýjan og réttari húsnæðislið inn færast lánin niður í samræmi við þjóðarbúskapinn.

Það virðist sem að Samfylkingin hafi gefist upp á setu sinni í ríkisstjórn.  Félagsmálaráðherra og bankamálaráðherra hafa engar tillögur fram að færa til að tryggja stöðu almennings í því ölduróti sem á  okkur skellur þessa dagana.

Þingflokksformaður Samfylkingarinnar segir vandaðar tillögur liggja á borðum ríkisstjórnar en ekkert gerist.   Hversvegna fær almenningur ekki að heyra þessar tillögur, á meðan farið er með þær eins og mannsmorð efast ég um að þingmaðurinn segi satt og rétt frá.   Almenningur þarf á aðgerðum að halda og ástandið yrði strax betra ef fólk hefði á tilfinningunni að það væri verið að vinna í málunum.

Ef ríkisstjórnin er ekki tilbúin að samþykkja "vandaðar tillögur" Samfylkingarinnar hversu lengi ætla ráðherrar flokksins þá að sitja?   Þar til almenningur er búinn að missa allt sitt ?

Afbrigðileg fasteignaviðskipti

Nú verður að fá svörin á borðið

Í þeirri stöðu sem Ísland og íslenskt efnahagslíf finnur sig í núna er mikilvægt að leita allra leiða til að koma í veg fyrir að skaðinn verði ennþá meiri.   Það má ekkert útiloka í þeim efnum, hvorki að halda krónunni áfram eða að sækja um aðild að EB og taka hér upp Evru.

Það eru því eðlileg nærstu skref í stöðunni að sækja um aðild að EB og fá fram svör við áleitnum spurningum um hvort að aðild að bandalaginu og upptaka Evru sé æskilegur kostur.   Svör við mörgum áleitnum spurningum varðandi kosti og galla aðildar fást ekki án aðildarviðræðna, það liggur alveg ljóst fyrir.

Stjórnmálamönnum ber skylda til að leita allra leiða og útiloka engar við lausn efnahagsvandans.  Það er ekki hægt að gera upp hug sinn til aðildar að EB án þess á borðinu liggi aðildarsamningur sem þjóðin getur tekið afstöðu til í þjóðaratkvæðagreiðslu eftir upplýsta umræðu.

Fyrst þegar aðildarsamningur liggur fyrir er rétt að einstakir stjórnmálaflokkar umræðuna um það hvort flokkurinn vill mæla með að samningurinn sé samþykktur eða felldur.   Andstæðingar aðildar að EB koma með ýmis rök fyrir sínum skoðunum sem eiga heima í þeirri umræðu sem fram fer í aðdraganda þjóðaratkvæðis.  

Á meðan aðildarsamningur liggur ekki fyrir er sú umræða tilgangslaus og fellur alltaf í sama farið.   Fullyrðingar þeirra sem eru með eða á móti stangast á og menn lesa greinar, sáttmála, lög og reglur hver með sínum gleraugum og hoppa ofan í skotgrafir og skjóta þaðan hver á annan og almenningur er engu nær.

Ég skora á stjórnmálamenn að koma sér saman um aðildarumsókn til að kanna þá leið til hlítar og móta sér síðan skoðun með og á móti í ljósi niðurstöðunnar.  Þjóðin á rétt á því að þessi leið sé könnuð eins og aðrar og það verður ekki gert nema með umsókn um aðild.

Eru fleiri óveðurský við sjóndeildarhringinn ?

Fyrir 50 árum sendi Bank of America plast kort til næstum allra íbúa í Fresno í Kaliforníu, plast sem kallað var BankAmericaKort.  Í um það bil 60.000 umslögum lá lausnin á því hvernig heimilin gætu orðið sér úti um fleiri þúsund dollara til að versla fyrir.

Diners Club hafði reyndar komið tveimur árum áður með samskonar póstsendingu þar sem hægt var að borga vexti í skipta og dreifa greiðslunni og þetta var upphafið að mikilli kortanotkun í Ameríku.

 

Þegar á öðru ári höfðu íbúar Frexno verslað fyrir næstum 60 milljónir dollara og núna 50 árum seinna er BankAmericacard orðið að heimsrisanum Vísa.

Árið 1968 skulduðu bandaríkjamenn um 1,5 milljarð dollara í kreditkortaskuldir.  Nú í júlí 2008 var kreditkortaskuld bandaríkjamanna komin í hvorki meira né minna en 969,9 milljarða dollara. Til samanburðar áætlaði Fortune Magazine í október í fyrra að vandamálin vegna undirmálslánanna sem er rótin að núverandi kreppu væru uppá 900 milljarða dollara.

 

Kreditkort hafa verið hluti af neytendakultúr í Bandaríkjunum í mörg ár, og reyndar líka hér á Íslandi.  Í dag er kreditkortaskuld heimilanna í Bandaríkjunum um 20% af tekjum þeirra en þessari skuld er velt á undan sér þar sem það hún er greidd upp að stórum hluta um hver mánaðarmót og síðan safna menn skuldum næsta mánuð.  Undanfarin ár hefur verið jafnvægi milli kortaskulda og tekna.

 Síðastliðið ár hafa kortaskuldirnar aukist mikið milli ára  eða um 8% á þriðja og fjórða ársfjórðungi síðasta árs og um 7% í Maí en það eru síðustu þekktar tölur.  Þetta bendir til þess að bandaríkjamenn líti á kortin sín sem hluta af tekjunum.   

Nú reikna kortafyrirtækin með að vanskil við þau aukist og reiknað er með að  á þriðja ársfjórðungi 2008 verði þau  5,2% samanborið við 3,66% á sama tíma í fyrra. Skýringarinnar er að leita í að fólk á erfiðara með að standa í skilum þegar olíuverð og matvara hækkar og atvinnuleysi eykst.. Aukið atvinnuleysi mun síðan draga úr einkaneyslu en hún er um tveir þriðju hlutar af Bandarískum efnahag.

 

Ken Lewis bankastjóri i Bank of America, Ken Lewis, sem margir telja valdamesta manninn í viðskiptaheiminum telur að næstu ár verði erfið.  Hann telur að stærstu vandamálin sem bankarnir standi frammi fyrir séu að neytendur geti ekki staðið í skilum og þaðan af síður að þeir geti tekið ný lán.  Hann telur að blómaskeið bankaþjónustu sé liðið og það muni ekki ná sér í fyrirsjáanlegri framtíð.

 

Íslendingar hafa tekið Bandaríkjamenn sér til fyrirmyndar í kortanotkun og á mörgum sviðum gengið lengra í kortanotkun en þekkist í öðrum löndum.  Það væri fróðlegt að vita nú hver staðan er hjá Íslensku kortafyrirtækjunum.   Í Bandaríkjunum er rætt í fullri alvöru um að afskrifa allt að 40% af kortaskuldum einstaklinga og gefa þeim kost á að skuldbreyta restinni til nokkurra ára til að koma í veg fyrir hrun í einkaneyslunni.  

 Ætla Íslendingar að sigla sofandi að feigðarósi eða má gera ráð fyrir að menn hafi lært af reynslu undanfarinna vikna og að Fjármálaeftirlitið með  Talsmanni neytenda og öðrum sem láta sig hagsmuni neytenda og almennings varða setjist nú niður og skoði stöðuna hér á landi og horfi til þess hvaða ráð aðrir eru að skoða til að koma í veg fyrir enn frekara hrun efnahagslífsins ?  

Viljum við aðstoð ?

Ég átti í gær, ásamt Valgerði Sverrisdóttur,  fund með þingmanni frá norska Miðflokknum sem kom hingað gagngert til að fræðast um ástandið á Íslandi og hvernig Norðmenn gætu komið að því að aðstoða okkur í þeirri stöðu sem uppi er.  Í samtölum okkar kom fram að það sé ósköp lítið sem Norðmenn geti gert ef ekki kemur til eitthvert frumkvæði frá okkur íslendingum.

Norska ríkið á 34% eignarhlut í stærsta banka Noregs og spurði ég hann beint hvort hann teldi mögulegt að sá banki væri til í að kaupa einn af íslensku bönkunum bæði til að auka hér samkeppni, til að fá fjármagn í ríkiskassann á erfiðum tímum og til að tryggja að hér verði opnaðar leiðir fyrir gjaldeyri inn í landið hratt og örugglega.

Hann sagði þetta dæmi um þá aðstoð sem Norðmenn væru tilbúnir að skoða með opnum huga, en að til þess að svo megi verða þarf frumkvæðið að koma frá Íslandi.  Ríkisstjórnin situr við sinn keip og virðist upptekin við að rífast um aðild að ESB eða ekki aðild að ESB.    Það fer ósköp lítið fyrir öllum tilraunum til þess að horfa fram á veginn og byggja hér upp. 

Það er skiljanlegt að almenningur sé sár og reiður og leiti sökudólga, en stjórnvöld og stjórnmálamenn verða að leita lausna, raunhæfra lausna sem hægt er að grípa til í dag.  Það er ekki hægt að dvelja við pólitíska drauma um ESB sem lausn á vanda dagsins í dag.   Ef menn telja ESB leiðina lausn eiga stjórnarþingmenn að beita sér fyrir flýtimeðferð á frumvarpi Birkis J. Jónssónar um þjóðaratkvæði í stað þess að liggja í skotgröfunum og karpa.  

Þannig kemst vilji þjóðarinnar fram. Verkefni dagsins er að koma fyrirtækjunum og heimilunum í gegnum vandann eins og hann blasir við og þar vantar hugmyndir og tillögur frá stjórnvöldum.

 

Allt ber að sama brunni

18% stýrivextir eru gjaldið sem fyrirtækin og almenningur þarf að greiða fyrir þau forréttindi að eiga viðskipti í íslenskum krónum.   Ég segi fyrir mig að ég hef bara ekkert með þessi forréttindi að gera og óska hér með eftir því að vera leystur undan gjaldinu og fá að eiga mín viðskipti í mynt sem ekki þarf að borga þennan háa aðgangseyri fyrir.  Forréttindin hafa aldrei gagnast mér, bara kostað mig útgjöld og engar tekjur, enda ekki í aðstöðu til að spila á vaxta og gengismun eins og fjármagnseigendur þessa lands.

Elsku Davíð leyfðu mér bara að fara í Evru og þú mátt leika þér í krónuhagkerfinu án mín.

Harkalega skipt um gír

Þeir tala og tala og tala

En að láta verkin tala.... það fer minna fyrir því

Ísland endurskoði ESB-afstöðu

Aðild að ESB er komin á dagskrá

Núna þegar ASÍ virðist ætla að taka af skarið í Evrópuumræðunni og samþykkja stefnubreytingu sem felur í sér að stærstu samtök á vinnumarkaði vinna að aðild Íslands að ESB er ekki lengur hægt að tala um að málin séu ekki á dagsskrá.  

Það er heldur ekki stórmannlegt af stjórnmálamönnum að skilja ekki kall tímans og taka þátt í umræðunni.   ASÍ setur aðildina á dagsskrá vegna þess að þar á bæ telja menn það vera hagsmuni launamanna að við séum í ESB.   Þeir sem berjast á móti aðild verða að sýna fram á hvernig við náum upp sama kaupmætti eða meiri án aðildar og reikna má með að við fengjum með aðild.

Myntbreyting á Íslandi mun leiða til þess að erlendir bankar hefja starfssemi hér og bjóða lán á kjörum sem við höfum aðeins geta látið okkur dreyma um síðustu árin.   Það er einfalt reikningsdæmi fyrir hvern og einn að reikna út mismun afborgun af verðtryggðum lánum og síðan af lánum á kjörum eins og tíðkast í Evrópu. 

Eina óþekkta stærðin í dæminu er í raun á hvaða gengi verður skipt um mynt, verður gengisvísitalan 170 eða verður hún 120 það skiptir máli.   Um það ættu menn að takast á en ekki hvort við eigum að fara inn. Það eru engir betri kostir í stöðunni fyrir hinn almenna launamann á Íslandi.  Að þessu hefur ASÍ komist og setur því aðild á dagsskrá. 

Þeir sem sífellt vilja fresta umræðunum verða að benda á önnur raunhæf úrræði sem gagnast launafólki jafnvel eða betur.   Nú er aðild orðin að kjaramáli og stjórnmálaflokkar og stjórnmálamenn geta ekki lengur slegið málum á frest eða skotið sér undan ábyrgð.  Umræðan snýst um að verja lífskjör almennings í fyrirsjáanlegum samdrætti og það verður að gera það núna, ekki seinna. 

Tala minna og gera meira

Þá fengi þjóðin kannski örlitla trú á þér Össur.

Ekki framhjá lögum